Tek Ebeveynli Çocuklarda Bağlanma Sorunları ve Psikolojik Danışmanın Rolü
Attachment Problems in Single-Parent Children and the Role of Psychological Counseling


DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.15720908Anahtar Kelimeler:
Psikolojik danışmanlık, bağlanma stilleri, etik yaklaşımlar, müdahale stratejileriÖzet
Tek ebeveynle büyüyen çocukların bağlanma stilleri, hem psikolojik gelişimlerini hem de sosyal ilişkilerini önemli ölçüde etkileyebilir. Bu bağlamda, tek ebeveynli ailelerin çocukları, aile içindeki dinamiklerin farklı olmasından dolayı bağlanma tarzları açısından özel bir dikkat gerektirir. Bağlanma teorisi, çocukların erken yaşlarda ebeveynleriyle kurduğu ilişkilere dayanarak duygusal, sosyal ve psikolojik gelişimlerinin şekillendiğini öne sürer. Tek ebeveynli ailelerde, çocuğun yaşadığı bağlanma türü, ebeveynin hem duygusal hem de fiziksel olarak çocukla ne kadar etkileşimde bulunduğu, ebeveynin psikolojik dayanıklılığı ve destek ağlarının gücü gibi faktörlere bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Ayrıca, tek ebeveynli çocuklar daha fazla stres ve duygusal travma yaşayabilirler, bu da onların bağlanma stillerini etkileyebilir.
Psikolojik danışmanların etik yaklaşımları, bu çocukların bağlanma stillerini anlamada ve uygun müdahale stratejileri geliştirmede büyük önem taşır. Danışmanlar, çocuğun yaşadığı travmaların ve yaşadığı stresin etkilerini göz önünde bulundurarak, güvenli bir bağlanma ortamı yaratmaya odaklanmalıdır. Ayrıca, ebeveynin desteklenmesi ve çocukla sağlıklı iletişimin artırılması, bağlanma stillerinin iyileştirilmesinde önemli bir rol oynar. Müdahale stratejileri, çocuğun duygusal ihtiyaçlarını anlamaya yönelik olmalı, bireysel ve grup terapileri ile desteklenmelidir. Bu süreçte, danışmanların etik sorumlulukları, çocuğun gizliliğini korumak, uygun yönlendirmelerde bulunmak ve çocuğun psikolojik sağlığını gözetmek şeklinde şekillenir. Ayrıca, danışmanlar, ebeveynleri eğiterek, ailenin duygusal ihtiyaçlarını karşılayacak yapılar geliştirmeyi amaçlar. Bu tür bir yaklaşım, tek ebeveynli ailelerdeki çocukların psikolojik gelişimlerini daha sağlıklı ve dengeli hale getirebilir.
Bu çalışmanın amacı, tek ebeveynle büyüyen çocukların bağlanma stillerini incelemek ve bu bağlanma stillerinin çocukların psikolojik gelişimi üzerindeki etkilerini ele almaktır. Ayrıca, bu çocuklar için psikolojik danışmanın etik yaklaşımlarını belirleyerek, danışmanların uygun müdahale stratejileri geliştirmelerine yardımcı olmayı hedeflemektedir. Çalışma, tek ebeveynli ailelerde yetişen çocukların yaşadıkları bağlanma güçlüklerini anlamak, bağlanma stillerinin olumsuz etkilerini en aza indirmek ve çocukların psikolojik iyilik halini artırmak amacıyla rehberlik sunmayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda, danışmanların etik sorumlulukları ve tek ebeveynli ailelerin ihtiyaçları doğrultusunda geliştirilmesi gereken psikolojik müdahaleler tartışılacaktır.
Referanslar
Ainsworth, M. D. S. (1979). Infant–mother attachment. American Psychologist, 34(10), 932–937.
Arslan, M. (2019). Tek ebeveynli ailelerde çocuk gelişimi: Etkiler ve müdahale yolları. Çocuk ve Aile Psikolojisi Dergisi, 8(1), 45–58.
Baş, B., & Yılmaz, A. (2015). Çocuk bağlanma teorisi ve terapötik müdahaleler: Bir inceleme. Türk Psikoloji Dergisi, 30(1), 75–85.
Belsky, J., & Fearon, R. M. (2002). Infant-mother attachment security, contextual risk, and early development: A moderational analysis. Developmental Psychology, 38(3), 362–374.
Bowlby, J. (1969). Attachment and Loss: Volume I: Attachment. Hogarth Press.
Bowlby, J. (1973). Attachment and Loss: Volume II: Separation: Anxiety and Anger. Hogarth Press.
Bretherton, I. (1992). The origins of attachment theory: John Bowlby and Mary Ainsworth. Developmental Psychology, 28(5), 759–775.
Cassidy, J., & Shaver, P. R. (Eds.). (2016). Handbook of Attachment: Theory, Research, and Clinical Applications. Guilford Press.
Cohen, L. R., & Muir, M. (2018). Attachment theory in the context of family systems. Family Relations, 67(3), 320–332.
Ertem, M., & Fırat, Z. (2011). Çocuk psikolojisi ve gelişim. Nobel Yayın Dağıtım.
Feeney, J. A. (2006). The attachment system and intimate relationships. In R. Hinde & J. Stevenson-Hinde (Eds.), Attachment and Bonding (pp. 347–368). Cambridge University Press.
Güleç, D., & Karadaş, S. (2016). Tek ebeveynli ailelerde çocuk gelişimi: Psikolojik müdahale ve etik yaklaşımlar. Ankara Üniversitesi Psikoloji Dergisi, 23(3), 66–80.
Gürol, M., & Fındıklı, B. (2017). Tek ebeveynli ailelerde yetişen çocukların psikolojik gelişimi. Journal of Psychological Studies, 12(3), 45–60.
Hazan, C., & Shaver, P. R. (1987). Romantic love conceptualized as an attachment process. Journal of Personality and Social Psychology, 52(3), 511–524.
Johnson, M. (2017). The role of attachment in child development and parental intervention. Journal of Family Therapy, 39(4), 505–522.
Karataş, G., & Yavuz, C. (2016). Tek ebeveynli ailelerde bağlanma ve çocuk gelişimi. Psikolojik Araştırmalar, 17(2), 112–124.
Kerns, K. A. (2008). The influence of attachment theory on understanding parent-child relationships. Journal of Family Psychology, 22(3), 408–419.
Main, M., & Solomon, J. (1990). Procedures for identifying infants as disorganized/disoriented during the Ainsworth Strange Situation. In M. T. Greenberg, D. Cicchetti, & E. M. Cummings (Eds.), Attachment in the preschool years: Theory, research, and intervention (pp. 121–160). University of Chicago Press.
McLeod, J. (2013). An Introduction to Counseling. McGraw-Hill Education.O'Connor, T. G., & McCartney, K. (2007).
Park, N., & Lee, H. (2017). The relationship between attachment and child behavioral issues in single-parent families. Journal of Child and Family Studies, 26(1), 123–133.
Pope, K. S., & Vasquez, M. J. T. (2016). Ethical Issues in Counseling and Psychotherapy. John Wiley & Sons.
Sayıl, M., & Ünal, E. (2018). Psikolojik danışmanlık ve etik sorumluluklar: Kuramsal bir bakış. Klinik Psikoloji Dergisi, 25(4), 211–220.
Schore, A. N. (2003). Affect regulation and the repair of the self. W.W. Norton & Company.
Shaver, P. R., & Mikulincer, M. (2006). Attachment in adulthood: Recent developments and future directions. In V. Murphy-Berman & J. J. T. M. J. (Eds.), The Oxford Handbook of Personality and Social Psychology (pp. 333–359). Oxford University Press.
Simpson, J. A., & Rholes, W. S. (2017). Attachment theory and close relationships. Guilford Press.
Sroufe, L. A. (2005). Attachment and development: A prospective, longitudinal study from birth to adulthood. Attachment & Human Development, 7(3), 348–367.
Sroufe, L. A., & Waters, E. (1977). Attachment as an organizational construct. Child Development, 48(4), 1184–1199.
Tashman, A. (2014). Attachment theory and therapeutic practice: A review of ethical implications. Journal of Clinical Psychology, 60(2), 93–104.
Vondra, J. I., & Belsky, J. (1999). Attachment and the development of the social self. In L. A. Sroufe & S. E. Waters (Eds.), The development of the person: The Minnesota study of risk and adaptation (pp. 146–170). Guilford Press.
Waters, E., & Cummings, E. M. (2000). A secure base: Parent–child attachment and healthy human development. Guilford Press.
Zastrow, C. (2018). Introduction to Social Work and Social Welfare: Empowering People. Cengage Learning.
Zeanah, C. H., & Gleason, M. M. (2015). Attachment disorders in early childhood: Clinical development and intervention. In Handbook of infant mental health (pp. 221–237). Guilford Press.
Zeybek, A. (2018). Psikolojik danışmanlıkta etik ilkeler ve uygulamalar. Psikoloji Dergisi, 15(1), 35–42.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Ases Ulusal Sosyal Bilimler Dergisi

Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.