Tek Ebeveynli Çocuklarda Bağlanma Sorunları ve Psikolojik Danışmanın Rolü

Attachment Problems in Single-Parent Children and the Role of Psychological Counseling


Özet Görüntüleme: 35 / PDF İndirme: 24

Yazarlar

  • Ceren AYKAÇ DOKUZEYLÜL ÜNİVERSİTESİ REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK ANA BİLİM DALI
  • Serkan NACAK Dokuz Eylül Üniversitesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalı
  • Fatma Ebru İKİZ Dokuz Eylül Üniversitesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalı

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.15720908

Anahtar Kelimeler:

Psikolojik danışmanlık, bağlanma stilleri, etik yaklaşımlar, müdahale stratejileri

Özet

Tek ebeveynle büyüyen çocukların bağlanma stilleri, hem psikolojik gelişimlerini hem de sosyal ilişkilerini önemli ölçüde etkileyebilir. Bu bağlamda, tek ebeveynli ailelerin çocukları, aile içindeki dinamiklerin farklı olmasından dolayı bağlanma tarzları açısından özel bir dikkat gerektirir. Bağlanma teorisi, çocukların erken yaşlarda ebeveynleriyle kurduğu ilişkilere dayanarak duygusal, sosyal ve psikolojik gelişimlerinin şekillendiğini öne sürer. Tek ebeveynli ailelerde, çocuğun yaşadığı bağlanma türü, ebeveynin hem duygusal hem de fiziksel olarak çocukla ne kadar etkileşimde bulunduğu, ebeveynin psikolojik dayanıklılığı ve destek ağlarının gücü gibi faktörlere bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Ayrıca, tek ebeveynli çocuklar daha fazla stres ve duygusal travma yaşayabilirler, bu da onların bağlanma stillerini etkileyebilir.
Psikolojik danışmanların etik yaklaşımları, bu çocukların bağlanma stillerini anlamada ve uygun müdahale stratejileri geliştirmede büyük önem taşır. Danışmanlar, çocuğun yaşadığı travmaların ve yaşadığı stresin etkilerini göz önünde bulundurarak, güvenli bir bağlanma ortamı yaratmaya odaklanmalıdır. Ayrıca, ebeveynin desteklenmesi ve çocukla sağlıklı iletişimin artırılması, bağlanma stillerinin iyileştirilmesinde önemli bir rol oynar. Müdahale stratejileri, çocuğun duygusal ihtiyaçlarını anlamaya yönelik olmalı, bireysel ve grup terapileri ile desteklenmelidir. Bu süreçte, danışmanların etik sorumlulukları, çocuğun gizliliğini korumak, uygun yönlendirmelerde bulunmak ve çocuğun psikolojik sağlığını gözetmek şeklinde şekillenir. Ayrıca, danışmanlar, ebeveynleri eğiterek, ailenin duygusal ihtiyaçlarını karşılayacak yapılar geliştirmeyi amaçlar. Bu tür bir yaklaşım, tek ebeveynli ailelerdeki çocukların psikolojik gelişimlerini daha sağlıklı ve dengeli hale getirebilir.
Bu çalışmanın amacı, tek ebeveynle büyüyen çocukların bağlanma stillerini incelemek ve bu bağlanma stillerinin çocukların psikolojik gelişimi üzerindeki etkilerini ele almaktır. Ayrıca, bu çocuklar için psikolojik danışmanın etik yaklaşımlarını belirleyerek, danışmanların uygun müdahale stratejileri geliştirmelerine yardımcı olmayı hedeflemektedir. Çalışma, tek ebeveynli ailelerde yetişen çocukların yaşadıkları bağlanma güçlüklerini anlamak, bağlanma stillerinin olumsuz etkilerini en aza indirmek ve çocukların psikolojik iyilik halini artırmak amacıyla rehberlik sunmayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda, danışmanların etik sorumlulukları ve tek ebeveynli ailelerin ihtiyaçları doğrultusunda geliştirilmesi gereken psikolojik müdahaleler tartışılacaktır.

Yazar Biyografisi

Serkan NACAK, Dokuz Eylül Üniversitesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalı

ÖĞRENCİNİN AKADEMİK ÖZGEÇMİŞİ

Kişisel Bilgiler
Adı ve Soyadı Serkan NACAK
E-postası/Web Sayfası serkannacak01@mail.com
Bildiği Yabancı Diller İngilizce
Uzmanlık Alanı Aile Danışmanlığı, Davranış Bilimleri, Kariyer Psikolojik

Danışmanlığı, Önleyici Rehberlik, Sosyoloji
Öğrenim Bilgileri
Üniversite Bölüm Yıl
Lisans Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler 2004
Lisans Anadolu Üniversitesi Siyaset Bilimi ve

Kamu Yönetimi 2014
Lisans Atatürk Üniversitesi Halkla İlişkiler ve
Tanıtım 2025
Yüksek Lisans Kırıkkale Üniversitesi Aile Danışmanlığı ve
Eğitimi 2021

Yüksek Lisans Aydın Adnan

Menderes Üniversitesi Sosyoloji 2023
Yüksek Lisans Sakarya Üniversitesi Önleyici Rehberlik
Hizmetleri 2024

Yüksek Lisans Çanakkale Onsekiz

Mart Üniversitesi Davranış Bilimleri 2025
Akademik Eserler

(Makale, kitap, kitap bölümü, bildiri, poster, sergi, konser vb. eserlerden kaynakça yazım

kurallarına göre en fazla 10 eser yazılmalıdır.)
Tezden üretilen yayınlar * ile işaretlenmelidir.

Serkan Nacak, (2025, 3-6 Şubat) Afetlerin aile dinamikleri üzerindeki psikolojik etkileri ve aile
yapısındaki değişiklikler. [Bildiri sunumu] III.Uluslararası Afet Kongresi,
Kahramanmaraş.
Serkan Nacak, (2025, 3-6 Şubat) Afetlerin birey psikolojisi üzerindeki etkileri: Depresyon,
anksiyete ve travma sonrası stres bozukluğu. [Bildiri sunumu] III.Uluslararası Afet
Kongresi, Kahramanmaraş.
Serkan Nacak, (2025, 07-08 Şubat) Kadına yönelik şiddetin medya temsili: Haberler, diziler
ve filmler üzerine sosyolojik bir analiz. [Bildiri sunumu] I.Uluslararası Kadın
Arştırmaları Kongresi, Kayseri.
Serkan Nacak, (2025, 07-08 Şubat) Kadınlarda madde kullanımının önlenmesi ve tedavi
yöntemleri..[Bildiri sunumu] I.Uluslararası Kadın Arştırmaları Kongresi, Kayseri.

Serkan Nacak, (2025, 21-23 Şubat) Kadına yönelik şiddetin medya temsili: Haberler, diziler
ve filmler üzerine sosyolojik bir analiz. [Bildiri sunumu] Uluslararası Hevsel
Bilimsel Çalışmalar Kongresi, Diyarbakır.
Serkan Nacak, (2025, 21-23 Şubat) Kadına yönelik şiddetin sosyolojik temelleri: Ataerkil
yapının gölgesinde kadın kimliği. [Bildiri sunumu] Uluslararası Hevsel Bilimsel
Çalışmalar Kongresi, Diyarbakır.
Serkan Nacak, (2025, 07-09 Mart) Travma sonrası stress bozukluğu tedavisinde bilişsel
yeniden yapılandırma tekniklerinin etkililiği. [Bildiri sunumu] II.Uluslararası
Karadeniz Bilimsel Çalışmalar Kongresi, Trabzon.
Serkan Nacak, (2025, 07-09 Mart) Sosyal fobi tedavisinde bilişsel terapilerin etkinliği: Bir
meta-analiz çalışması.. [Bildiri sunumu] II.Uluslararası Karadeniz Bilimsel
Çalışmalar Kongresi, Trabzon.
Serkan Nacak, (2025, 15-16 Mart) Bilişsel davranışçı terapilerin ve alternative psikoterapilerin
karşılaştırmalı analizi. [Bildiri sunumu] II.Uluslararası Ege Bilimsel Çalışmalar
Kongresi, Muğla.
Serkan Nacak, (2025, 15-16 Mart) Psikolojik danışmanlık sürecinde bilişsel terapilerin
etkililiği: Kurumsal bir değerlendirme. [Bildiri sunumu] II.Uluslararası Ege Bilimsel
Çalışmalar Kongresi,

Referanslar

Ainsworth, M. D. S. (1979). Infant–mother attachment. American Psychologist, 34(10), 932–937.

Arslan, M. (2019). Tek ebeveynli ailelerde çocuk gelişimi: Etkiler ve müdahale yolları. Çocuk ve Aile Psikolojisi Dergisi, 8(1), 45–58.

Baş, B., & Yılmaz, A. (2015). Çocuk bağlanma teorisi ve terapötik müdahaleler: Bir inceleme. Türk Psikoloji Dergisi, 30(1), 75–85.

Belsky, J., & Fearon, R. M. (2002). Infant-mother attachment security, contextual risk, and early development: A moderational analysis. Developmental Psychology, 38(3), 362–374.

Bowlby, J. (1969). Attachment and Loss: Volume I: Attachment. Hogarth Press.

Bowlby, J. (1973). Attachment and Loss: Volume II: Separation: Anxiety and Anger. Hogarth Press.

Bretherton, I. (1992). The origins of attachment theory: John Bowlby and Mary Ainsworth. Developmental Psychology, 28(5), 759–775.

Cassidy, J., & Shaver, P. R. (Eds.). (2016). Handbook of Attachment: Theory, Research, and Clinical Applications. Guilford Press.

Cohen, L. R., & Muir, M. (2018). Attachment theory in the context of family systems. Family Relations, 67(3), 320–332.

Ertem, M., & Fırat, Z. (2011). Çocuk psikolojisi ve gelişim. Nobel Yayın Dağıtım.

Feeney, J. A. (2006). The attachment system and intimate relationships. In R. Hinde & J. Stevenson-Hinde (Eds.), Attachment and Bonding (pp. 347–368). Cambridge University Press.

Güleç, D., & Karadaş, S. (2016). Tek ebeveynli ailelerde çocuk gelişimi: Psikolojik müdahale ve etik yaklaşımlar. Ankara Üniversitesi Psikoloji Dergisi, 23(3), 66–80.

Gürol, M., & Fındıklı, B. (2017). Tek ebeveynli ailelerde yetişen çocukların psikolojik gelişimi. Journal of Psychological Studies, 12(3), 45–60.

Hazan, C., & Shaver, P. R. (1987). Romantic love conceptualized as an attachment process. Journal of Personality and Social Psychology, 52(3), 511–524.

Johnson, M. (2017). The role of attachment in child development and parental intervention. Journal of Family Therapy, 39(4), 505–522.

Karataş, G., & Yavuz, C. (2016). Tek ebeveynli ailelerde bağlanma ve çocuk gelişimi. Psikolojik Araştırmalar, 17(2), 112–124.

Kerns, K. A. (2008). The influence of attachment theory on understanding parent-child relationships. Journal of Family Psychology, 22(3), 408–419.

Main, M., & Solomon, J. (1990). Procedures for identifying infants as disorganized/disoriented during the Ainsworth Strange Situation. In M. T. Greenberg, D. Cicchetti, & E. M. Cummings (Eds.), Attachment in the preschool years: Theory, research, and intervention (pp. 121–160). University of Chicago Press.

McLeod, J. (2013). An Introduction to Counseling. McGraw-Hill Education.O'Connor, T. G., & McCartney, K. (2007).

Park, N., & Lee, H. (2017). The relationship between attachment and child behavioral issues in single-parent families. Journal of Child and Family Studies, 26(1), 123–133.

Pope, K. S., & Vasquez, M. J. T. (2016). Ethical Issues in Counseling and Psychotherapy. John Wiley & Sons.

Sayıl, M., & Ünal, E. (2018). Psikolojik danışmanlık ve etik sorumluluklar: Kuramsal bir bakış. Klinik Psikoloji Dergisi, 25(4), 211–220.

Schore, A. N. (2003). Affect regulation and the repair of the self. W.W. Norton & Company.

Shaver, P. R., & Mikulincer, M. (2006). Attachment in adulthood: Recent developments and future directions. In V. Murphy-Berman & J. J. T. M. J. (Eds.), The Oxford Handbook of Personality and Social Psychology (pp. 333–359). Oxford University Press.

Simpson, J. A., & Rholes, W. S. (2017). Attachment theory and close relationships. Guilford Press.

Sroufe, L. A. (2005). Attachment and development: A prospective, longitudinal study from birth to adulthood. Attachment & Human Development, 7(3), 348–367.

Sroufe, L. A., & Waters, E. (1977). Attachment as an organizational construct. Child Development, 48(4), 1184–1199.

Tashman, A. (2014). Attachment theory and therapeutic practice: A review of ethical implications. Journal of Clinical Psychology, 60(2), 93–104.

Vondra, J. I., & Belsky, J. (1999). Attachment and the development of the social self. In L. A. Sroufe & S. E. Waters (Eds.), The development of the person: The Minnesota study of risk and adaptation (pp. 146–170). Guilford Press.

Waters, E., & Cummings, E. M. (2000). A secure base: Parent–child attachment and healthy human development. Guilford Press.

Zastrow, C. (2018). Introduction to Social Work and Social Welfare: Empowering People. Cengage Learning.

Zeanah, C. H., & Gleason, M. M. (2015). Attachment disorders in early childhood: Clinical development and intervention. In Handbook of infant mental health (pp. 221–237). Guilford Press.

Zeybek, A. (2018). Psikolojik danışmanlıkta etik ilkeler ve uygulamalar. Psikoloji Dergisi, 15(1), 35–42.

İndir

Yayınlanmış

2025-06-17

Nasıl Atıf Yapılır

AYKAÇ, C., NACAK, S., & İKİZ, F. E. (2025). Tek Ebeveynli Çocuklarda Bağlanma Sorunları ve Psikolojik Danışmanın Rolü: Attachment Problems in Single-Parent Children and the Role of Psychological Counseling. Ases Ulusal Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 551–568. https://doi.org/10.5281/zenodo.15720908