“Gizli Sayılar” Filminin İş Psikolojisi Bağlamında Mobbing Kavramıyla İncelenmesi
An Examination of The Concept of Mobbing in the Context of Industrial Psychology Through the Film “Hidden Numbers”


DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.15720987Anahtar Kelimeler:
Mobbing, İş psikolojisi, Film AnaliziÖzet
“İş psikolojisi”çalışma yaşamındaki çalışanın davranışlarını gözlemleyen ve psikolojik ilkeleri çalışan seçimi,değerlendirilmesi,eğitilmesi;çalışma şartları ve iş motivasyonu gibi alanlarda iş yaşamına yönelik psikolojik prensipleri uygulayan bir psikoloji disiplinidir(American Psychological Association,2018).Orjinal adı “Hidden Figures” olan “Gizli Sayılar” filminde iş psikolojisi kavramlarından biri olarak değerlendirilen “mobbing” kavramını örneklendiren sahneler incelenmiştir.”Gizli Sayılar” Margot Lee Shetterly’nin aynı adla yayımlanmış olan kitabından uyarlanan Amerikan yapımı biyografik-dram türünde bir filmdir.Film 2016 yılında Theodore Melfi yönetmenliğinde yayımlanan, 1960’lı yılların amerikasında cinsiyet eşitsizliği ve ırkçılığın hakim olduğu bir dönemde geçmektedirFilm Nasa’nın uzay programında,matematik,mühendislik ve programlama alanlarında çalışan afro-amerikan matematikçiler Katherine Johnson, Dorothy Vaughan ve Mary Jackson'ın Nasa’nın en büyük operasyonu olan ilk Amerikalı astronot John Gleen’in uzaya gönderilmesine kadar büyük rol oynadıkları zorlu süreci işlemektedir.Üç matematikçinin bu süreçte uğradıkları,çoğunluğu ayrıştırma temelli davranışları içeren filmde iş psikolojisi kavramlarından mobbing davranışlarını örneklendiren sahneler analiz edilmiştir.Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden olan döküman analizi kullanılmıştır aynı zamanda gizli sayılar filminin analiz edilip iş psikolojisi çerçevesinde incelenerek literatüre katkıda bulunulması amaçlanmıştır.
Referanslar
American Psychological Association. (t.y.). Industrial and organizational psychology. APA Dictionary of Psychology. https://dictionary.apa.org/industrial-and-organizational-psychology
Atatanır, H. (2021). Çalışma yaşamında bir ayrımcılık türü olarak mobbing ve siber boyutu. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(42), 1621-1639. https://doi.org/10.46928/iticusbe.800513
Bulut, S., & Göktürk, G. Y. (2012). Mobbing: İşyerinde Psikolojik Taciz. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(1), 53-70. https://doi.org/10.11616/AbantSbe.285
Çeven, S., & Özer, K. (2013). Büro ergonomisinin çalışma psikolojisi ve işverimine etkisi . Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,61-70.
Demir ,B.(2021) Mobbing Olgusu ve Sağlık Kuruluşlarında Hemşirelere Yönelik Mobbing. MEYAD Akademi.2(1):84-108.
Efeoğlu, M. S., & Karaman, A. (2023). Çalışma yaşamında mobbing: Kavramsal bir bakış. Pamukkale Üniversitesi İşletme Araştırmaları Dergisi,10(1-Prof. Dr. Feyzullah EROĞLU Armağan Sayısı), 365-380. https://doi.org/10.47097/piar.1274982
Güler, B. K. (2015). Geçmişten günümüze çalışma psikolojisi. Karatahta İş Yazıları
Dergisi, 3, 1-25.
Hilal, Ö., Elif, D. E., Nazenin, İ., Aynur, M., vd. (2015). Mobbing (psikolojik yıldırma), örgüt üzerindeki etkileri ve çözüm önerileri. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 2(1), 27-33.
Kaygın, E., & Kosa, G. (2019). Olumsuz boyutlarıyla örgütsel davranış. Eğitim Yayınevi.
Özbucak Albar, B., & Ofluoğlu, G. (2017). Çalışma hayatında mobbing ve tükenmişlik ilişkisi. Hak İş Uluslararası Emek Ve Toplum Dergisi, 6(16), 538-550.
Öztürk, M., & Şahbudak, E. (2017). İşyerinde psikolojik taciz (mobbing) ve iş doyumu:Cumhuriyet üniversitesindeki araştırma görevlileri üzerine bir çalışma.Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 20(2), 200-228. https://doi.org/10.18490/sosars.345512
Sak, R., Şahin Sak, İ. T., Öneren Şendil, Ç., Nas, E. (2021). Bir araştırma yöntemi olarak doküman analizi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 4(1), 227-256. https://doi.org/10.33400/kuje.843306
Şimşek, A. S. (2014). Mobbing kaderimiz midir? . Barış Araştırmaları Ve Çatışma Çözümleri Dergisi, 1(2), 36-45. https://doi.org/10.16954/bacad.30376
Uyanık, E. (2024). Hastane öncesi acil sağlık hizmetleri çalışanlarında mobbing. Hastane Öncesi Dergisi, 8(3), 308-318. https://doi.org/10.54409/hod.1395873
Uysal, H. T., & Yıldız, M. S. (2014).İşgören performansı açısından çalışma psikolojisinin örgütsel sinizme etkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi / The Journal of International Social Research, 7(29),836-849.
Yiğit, B. (2018). Mobbing kavramı:Kavramsal bir çerçeve.Avrasya Sosyal Ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 5(1), 32-42.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Ases Ulusal Sosyal Bilimler Dergisi

Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.